Son Güncelleme 8 ay önce
Harezmî, 9. yüzyılda yaşamış ve cebir alanında ilk kez eser vermiş Müslüman Türk matematik, coğrafya ve astronomi bilginidir. Harezmî 780 yılında Harezm’de doğmuştur. Daha sonra ilim öğrenmek maksadıyla, yaşadığı dönemin ilim merkezi olan Bağdat’a gitmiştir . Bağdat’taki bilimler akademisi Darülhikme’de görev yapan Harezmî, matematik, astronomi ve coğrafya bilimlerinde kıymetli çalışmalar yaptı.
Harezmî, ilk kez, birinci ve ikinci dereceden denklemleri analitik yöntemle ; bir bilinmeyenli denklemleri de cebirsel ve geometrik yöntemlerle çözmenin kural ve tekniklerini belirledi . Sıfır rakamını matematikte ilk kez kullanan Harezmî, cebir bilimini metodik ve sistematik olarak meydana çıkardı . Kendisinden önceki cebire ait hususları, yine ilk defa ‘cebir’ adı altında sistemleştirdi.
Harezmî, matematik, astronomi ve coğrafya alanında onlarca eser verdi . Dünyanın çapına ait hesaplarını Kitâbu Sûreti’l-Arz isimli kitabında topladı. Bu kitapta , Nil Nehri’nin kaynağını söyleyen Harezmî, Batlamyus’un astronomik cetvellerini de düzeltti. Güneş ve ay tutulmasına dair tetkiklerini topladığı Zîcü’l-Harezmî isimli kitabında ise, astronomi için gerekli trigonometri bilgi ve cetvellerini de yazdı . Harezmî, 850 yılında Bağdat’ta hayata gözlerini yumdu . Üç oğlu olmuştur , üçü de matematik ilmi üzerinde ciddi çalışmalarıyla tanınır.
Harezmi’nin Eserleri
Harezmi’nin matematik, coğrafya ve astronomi bilimleri ile ilgili yazdığı birçok eserinden bazıları şunlardır;
1) Kitab fil-Hisab:
2) Kitabun fil- Cem’ivet-Tarh,
3) Kitab-ul-Muhtasar fil-Hisab-il-Hindi:
4) Kitabu Takvim-il-Büldan
5) Kitabun fil Coğrafya,
6) Kitabu Zic-il-Harezmi,
7) Kitabun fit-Tarikati Marifet-il-Vakt bi Vesatat-iş-Şems,
8) Kitabu Cedavil-in-Nücûm ve Harekatiha
9) Sun-il-Usturlab,
10) Kitab-ül-Macisti,
11) Kitab-ut-Tarih,
12) Kitab-ül-Muhtasar fi Hisab-il-Cebri vel-Mukabele:
13) Kitabu-Sûret-il-Erdi ve Coğrafiyyetiha,
14) Kitabün fil-Hisab vel-Hendese vel-Mûsiki,
