Cengiz Han

Son Güncelleme 7 ay önce

Zamanında dünyanın neredeyse yarısı fethetmiş bir komutan ve devlet adamı olan Cengiz Han, Moğol Hükümdarlığının da kurucusudur. 1167 yılında Moğollar’dan Börçigin ailesinin bir ferdi olarak dünyaya gelmiştir. Doğduğunda ismi Cengiz değildi. Babası tarafından ona ilk önce Temuçin (Demirci) ismi koyulmuştur.

Babası tatarlar tarafından zehirlenerek öldürülünce daha 10 yaşındayken kabilenin başına geçti. Daha çocuk yaşta reis olduğu için kardeşleri ve kabile arasında huzursuzluk çıktı. Üvey kardeşlerinden birini avını paylaşmadı diye öldürdü.

1182 yılında yani henüz 15 yaşındayken eski kabilesi Cengiz’i esir aldı. Çilayun adlı arkadaşı tarafından esaretten kaçırılır. Annesi onu her türlü tehlikeye karşı yetiştirir. Eşi Börte ile 16 yaşındayken evlenir. Bu evlilikten 4 çocuğu oldu. Cengiz Han’ın diğer evliliklerinden yüzlerce çocuğu olduğu söylenir.

Cengiz Han’ın kaderi Tuğrul Han‘ın himayesine girmesiyle değişir. Güçlü kralın himayesinde giderek büyümüş ve adam toplamıştır. Yıllar sonra Tuğrul Han ile ters düşerek savaşacak ve bu savaşı kazanacaktır.

1206’da, Temuçin artık büyük bir güçtü. Çevredeki kabile devletlerinden Merkitler’i, Naymanlar’ı, Moğollar’ı, Uygurlar’ı, Keraitler’i, Tatarlar’ı liderliği altında toplayarak birleştirdi. Böylelikle Moğol İmparatorluğu kurulmuş oldu.

Cengiz Han döneminde Moğol İmparatorluğu’nun yayılmacı ve seferlere dayalı bir ekonomi siyaseti vardı. Cengiz Han, 1215 yılında Çin‘i topraklarına kattı. 1220’de Otrar ve Buhara işgal edildi. Zamanın kültür şehri mamur Semerkand talan edildi. Harzemşahlar Devleti’ne son verildi. Harezm, Maveraünnehir, Horasan gibi İslam toprakları da Moğolların eline geçmiş oldu.

Han, daha hayattayken topraklarını oğulları arasında paylaştırdı. Devletin başına da oğullarından Öğeday’ı geçirdi. Cengiz Han, Tangut seferi sırasında hastalanarak 1227 yılının 18 Ağustos’unda öldü.

Cengiz Han’ın Önemi ve Etkileri:

* Asya’da sınır ve gümrük anlayışı kalkmıştır ve kıtada iktisadi yapı değişmiştir.

* Halklar arası ticaret artmıştır.

*Avrupa ile Asya arasında ticari, bilimsel ve sosyal ilişkiler başlamıştır.

* Hıristiyan ve Müslümanlar arasındaki düşmanlık bir süreliğine durmuştur.

* Bağdat’ın işgaliyle İslam ve dünya tarihini teknolojisini ve bilimin durmasına neden olmuştur.

Cengiz Han Hayatı (Kısa)

Moğol İmparatorluğu Kısa bir Bilgi:

1206 yılında Cengiz Han tarafından kurulmuştur. 1227 yılında Devletin başına oğlu Öğeday geçmiştir. 1260 yılında Kubilay Han başa geçer. 1294’te son Han Kubilay’ın ölümüyle ülke 4 parçaya ayrılır. Bunlar: Altın Ordu, Çağatay Hanlığı, İlhanlılar, Kubilay Hanlığı.