Türk şarkıcı, besteci ve sinema oyuncusu. Arabesk müzik türünün Türkiye’de öncüsü olmuştur.
Orhan Gencebay, 4 Ağustos 1944 yılında Samsun’da doğar. Müziğe 6 yaşında aslında bağlama dersleri almak isterken bir karışıklık üzerine keman ve mandolin dersleri alarak başlar. 7 yaşında Türk Müziği ve bağlama ile tanışır. 13 yaşında babasının teşviki ile Türk Sanat Müziği ile ilgilenmeye ve bir yandan da tambur çalmaya başlar. Orhan Gencebay, ortaokul ve lise yıllarında samsun, Edirne ve İstanbul musiki cemiyetlerinde yaylı tambur, THM Cemiyetlerinde ise bağlama çalar. Sanatçı 16 yaşından itibaren caz ve Rock müziği ile ilgilenmeye başlar ve batı nefesli sazların oluşan orkestralarda tenor saz çalarak görev yapar.
Orhan Gencebay o dönemin en önemli mecralarından TRT Ankara Radyosu sınavına girer ve yüksek başarıyla kazanır. Gencebay TRT Ankara Radyosunda kendi isteği ile ayrılır ve bu ayrılığın ardından Taşı toprağı altın denilen İstanbul’a gitme müziğini burada icra etme kararı alır. Sanatçı 1963 yılında kendi İstanbul’a bulur Gencebay İstanbul2a gelmesi ile o dönemler müzik ile ilgilenen herkesin ilk olarak kapısını çaldığı Unkapanı’da alır soluğu. Gencebay Unkapı’nda hemen fark edilir ve ilk albümü için çalışmalara başlar. Gencebay piyasaya çıkan ilk plağı “Başa Gelen Çekilirmiş” ile satış rekorları kırar ve bir anda tüm Türkiye’nin en sevilen ismi olur.
Orhan Gencebay başa gelen çekilirmiş ardından 1969 bir teselli ver çalışması ile dinleyicileriyle ikinci kez buluşur ve yine satış rekorları kırar. Gencebay müziğinde birçok farklı tarzı ve enstrüman bir araya getirerek o dönemlerde pek de alışık olunmayan kendisine has tarzını ortaya koyar ve milyonların sevgilisi olur. Sanatçı Gencebay müzik çalışmalarının yanında senemaya da adım atar ve ilk filmi “Bir Teselli Ver” ile beyazperde de başarısını kanıtlar. Gencebay bu başarısı ile 40’a yakın filmde başrol olarak oynar ve 90’a yakın filmin de müzik direktörlüğünü üstlenir.
Yaptığı her çalışma ile gönüllere taht kuran şarkılarıyla insanların duygularını tercüman olan Orhan Gencebay yıllar içinde sayısız albüme imza atar. Halkın Orhan Babası Olan sanatçı, Batsın Bu Dünya, Hatasız Kul Olmaz, Leyla İle Mecnun, Dil yarası, gönül dostu, sende haklısın gibi albümlerle müzik tarihinde adını altın harfler ile yazdırmıştır. Orhan Gencebay’a 1999 yılında devlet sanatçısı unvanı ve ayrıca 9 uluslar arası üniversite tarafından doktora verilir. 1968 yılında kendi sesiyle yorumladığı ilk 45’lik plaktan bugüne kadar yasal olarak yaklaşık 60 milyon plak ve kaset yasal olmayan korsan yapımlar ile beraber 150 milyon tirajı olduğu tahmin ediliyor.
Gencebayın bestelerinden her biri kaset ve plak satış rekorları kırarken aynı zamanda baş rolünü oynadığı sinema filmlerin de hasılat rekorları kırar. Orhan Gencebay besteleri Akdeniz Ülkelerinde Orda Doğu’da, Orta Asya’da, Avrupa’da Türklerin bulunduğu her yerde dinlenmiş ve adaptasyonları yapılmıştır. Gencebay 20’e yakın kitap yazılmış, ansiklopedilerde yer verilmiştir. Ve birçok üniversitede Gencebay ile ilgili tezler hazırlanmış ve araştırmalar yapılmıştır.
Türkiye’nin Orhan Babası internet üzerinden en fazla web sayfası bulunan ve en çok ziyaret edilen sanatçıların başında gelmektedir. Ve büyük usta Gencebay 2012 yılına geldiğinde büyük bir proje start verir. Aslında yıllardır aklında olan bu proje kral ailesi desteği ve Poll Production’un ısrarlarıyla bu yıl hayata geçer. 33 dev sanatçının Ornah Gencebay şarkılarını söylediği bu albüm daha fikir aşamasında bile müzik dünyasını alt üst etmiştir.
ALBÜMLERİ:
Harika Plakçılık, Musalla Taşı (1972), Bir Teselli Ver (1972), Kervan Plakçılık, Batsın Bu Dünya (1975), Hatasız Kul Olmaz (1976), Sarhoşun Biri (1976), Benim Dertlerim (1978), Yarabbim (1979), Aşkı Ben Yaratmadım (1980), Ben Topraktan Bir Canım (1981), Kördüğüm (1981), Bir Damla Mutluluk (1982), Leyla ile Mecnun (1983), Dil Yarası (1984), Beni Biraz Anlasaydın (1985), Cennet Gözlüm (1986), Akma Gözlerimden (1987), Emrin Olur (1988), Süper Yıldızlar Kervanı (1988), Ya Evde Yoksan / Seni Arıyorum (1989), Utan / Dokunma (1990), Hasret Rüzgarı (1991), Sende Haklısın (1992), Hayat Devam Ediyor (1993), Yalnız Değilsin (1994), Gönül Dostu (1995), Kiralık Dünya (1996), Klasikleri Sizin Seçtikleriniz (1998), Cevap Ver (1999), Klasikleri Sizin Seçtikleriniz 2 (2001), İdeal Aşk / Batsın Bu Dünya (Remix)(2002), Yürekten Olsun (2004), İstanbul Hatırası / Köprüyü Geçmek (2005), Yargısız İnfaz (2006), Orhan Gencebay Film Müzikleri (2007), Berhudar Ol (2010), Orhan Gencebay ile Bir Ömür (2012), Bedensiz Aşk (2013)
ROL ALDIĞI FİLMLER:
Bir Teselli Ver, Sev Dedi Gözlerim, Ben Doğarken Ölmüşüm, Dertler Benim Olsun, Batsın Bu Dünya, Bir Araya Gelemeyiz, Bıktım Her Gün Ölmekten, Şoför, Hatasız Kul Olmaz, Derdim Dünyadan Büyük, Çilekeş, Aşkı Ben Mi Yarattım, Yarabbim, Kır Gönlünün Zincirini, Vazgeç Gönlüm, Ben Topraktan Bir Canım, Feryada Gücüm Yok, Kördüğüm, Bir Yudum Mutluluk, Leyla İle Mecnun, Zulüm, Kahır, Kaptan, Dil Yarası, Aşkım Günahımdır, Doruk, Cennet Gözlüm, Küçüksün Yavrum, Sensiz Yaşıyorum, Kan Çiçeği, Utan
FİLM MÜZİKLERİ:
Kızılırmak-Karakoyun, Kozanoğlu, Ana, Kuyu, Kara Gözlüm
TELEVİZYON ŞOVLARI:
Orhan Abi Halk Show, Popstar Alaturka, Popstar 2013, Belgesel, Aynalar, Bir Yudum İnsan, İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek
OYNADIĞI REKLAMLAR:
Dışbank, İdeal Kart, Vodafone Türkiye
ÖDÜLLERİ:
1968-1976 arası her 45liği için Altın Plak ödülleri
1976 Ses dergisi Yılın Türk Müziği Sanatçısı ödülü
1970: İstanbul Plak tarafından, yüksek tiraj başarısından olayı verilen Altın Taç Ödülü.
1984: Tercüman gazetesi tarafından verilen Yılın Sanatçısı Ödülü.
1984: Merhaba dergisi tarafından verilen Yılın Sanatçısı Ödülü.
1985: Ses dergisi tarafından verilen Yılın Sanatçısı Ödülü.
1990: MÜYAP tarafından Dokunma adlı albümünün göstermiş olduğu yüksek satış başarısından dolayı verilen Yüksek Tiraj Ödülü.
1990: ABD-Mısır-İsrail’in önde gelen üniversiteleriyle, Hacettepe Üniversitesi’nin ortaklaşa vermiş olduğu Montu Merit Doktorası (Fahri Müzik Doktoru) Ödülü.
1995: Mehmetçik Vakfı tarafından verilen Altın Madalya Ödülü.
1998: İntermedia ekonomi dergisi tarafından verilen Ekonomide Yılın Yıldızları Ödülü.
1998: Kültür Bakanlığı’nca verilen Devlet Sanatçısı unvanı.
2009: Cumhurbaşkanlığı tarafından, Türk Milli Eğitimine katkılarından dolayı verilen Onur Ödülü.
2011: Kral Tv Müzik Ödülleri Onur Ödülü.
2013: Müyap Fiziki Satış Ödülü
2013: Kral Tv Müzik Ödülleri En İyi Proje Ödülü.
2015: T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü.
