Son Güncelleme 8 ay önce
Heinrich Hermann Robert Koch (1843 – 1910)
Tüberküloz (verem) konusunda yaptığı çalışmalardan dolayı 1905 Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülünü alan Heinrich Hermann Robert Koch , Bakteriyolojinin kurucularından biridir.
Robert Koch, 1843 yılında Almanya’da doğmuştur. Göttingen Üniversitesi’nde almaya başladığı tıp eğitimini 1866 yılında tamamlamıştır. Frank-Prusya Savaşı’na katılmış ve Wollstein’de tıbbi katkılar göstermiştir. O dönem için kısıtlı kaynaklarla çalışmasına rağmen bakteriyolojinin kurucularından biri olmuştur.
Şarbon hastalığına neden olan, bacillus anthracis adlı bakterinin ineklerin birbirine direkt aktarım yaptığını keşfeden Koch, antraks hakkında daha detaylı çalışmaya başlamıştır. Kendi buluşu yöntemlerle kan örneklerinden basili arıtıp saf kültürler büyütmüştür. Böylece şarbonun bir konakçı canlı olmaksızın uzun müddet dışarıda yaşayamadığını saptadı. Ancak oluşturduğu endosporların varlıklarını uzun süre devam ettirdiğini buldu. Endosporlar toprağa karıştığı için ani şarbon salgınlarının nedeni açıklanamıyordu. Koch bu keşiflerini 1876 yılında yayımladı. Ödül olarak 1880 yılında Berlin’deki Emperyal Sağlık Bürosu’nda görevlendirildi. 1881’de cerrahi aletlerin ateş kullanarak sterilize edilmesini teşvik etti.
Berlin’de bulunduğu sürede daha önce kullandığı yöntemleri geliştirdi. Bu yöntemlerin bugün bile hâlâ kullanıldığını belirtmekte fayda var. Ttüberküloza neden olan bakterinin (Mycobacterium tuberculosis) 1882’de bulunması bu yöntemler sayesinde olmuştur. Verem hastalığı yani tüberküloz, 19. yüzyılın ortalarında her yedi ölümden birinin nedeni olan korkunç bir hastalıktı. Koch’un o dönemde yaptığı keşif bu nedenle hayati önemdedir. Bu başarı onu bakteriyolojik araştırma konusunda ünlü Louis Pasteur ile aynı bilimsel başarı karesinde buluşturmuştur.
1883 yılında Mısır’da bir Fransız araştırma ekibiyle birlikte kolera üzerine çalışmaya başlamıştır. Koleraya yol açan vibrio bakteriyi saptayan Koch ne var ki bunu kanıtlamayı başaramamıştır. Bakteri daha önce İtalyan anatomist Filippo Pacini tarafından 1854’te izole edilebilmişti. Ancak bu çalışma o zamanlar miasma teorisinin popülerliği nedeniyle dikkate alınmamıştır. Koch, Pacini’nin çalışmalarından haberi yoktu ve bağımsız bir keşif yaptı. Giderek yayılan ünü nedeniyle bu buluş kısa sürede duyulmuştur.
Koch, 1885 yılında Berlin Üniversitesinde hijyen profesörü oldu. 1891’de yeni kurulan Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü’nde yönetici olmuştur. 1904 yılında bu görevden istifa etmiş ve başta Güney Afrika, Hindistan ve Cava olmak üzere hastalıkları incelemek için dünyayı dolaşmayı tercih etmiştir.
Koch’a Nobel Ödülü kazandıran tüberküloz çalışmalarıdır. Ancak Koch postülatları buluşu da çok önemlidir. Bu postülatlar bir organizmanın bir hastalığın sebebi olup olmadığı konusundadır.
Postülatlara göre bir organizma bir hastalığın nedeni ise;
Hastalığın bilinen tüm vakalarında bulunur. Hastalıklı konukçudan organizmayı ayırıp saf kültürünü büyütmek mümkündür. Sağlıklı bir konukçuya verildiğinde, kültürde büyütülmüş bu organizmalar konukçuda hastalığın oluşmasına neden olmalıdır.
Deneysel olarak hastalığın bulaştırıldığı konukçudan organizma tekrar ayrıştırılıp kültürde büyütülebilmelidir.
Koch’un öğrencileri onun yöntemlerini kullanarak difteri, tifo, pnömoni (zatürre), gonore (belsoğukluğu), serebrospinal menenjit, lepra (cüzzam), tetanos ve frengi hastalıklarından sorumlu organizmaları bulmuştur.
