Vecihi Hürkuş

Son Güncelleme 5 ay önce

Vecihi Hürkuş Türk havacılık tarihinin en önemli isimlerinden birisidir. Kendisi pilot olmakla birlikte mühendislik mesleğini layıkıyla icra etmiş bir kişidir. Vecihi Hürkuş yapmış olduğu uçak tasarımlarıyla Türk havacılık tarihine adını altın harflerle yazdırmayı başarmış bir kişidir.

Ünlü mühendis Vecihi Hürkuş, 1896 senesinde İstanbul ilinde dünyaya geldi. Babası Gümrük Müfettişi Ali Feham Beydir. Annesi Zeliha Niyir Hanımefendidir. Vecihi Hürkuş çok küçük yaşlardayken babasını kaybettiğinden dolayı ömrü boyunca baba özlemi ile yaşamıştır. Annesi tüm yaşamı boyunca yanında olmuş ve kendisine sıcak bir aile özlemini aratmamıştır. Vecihi Hürkuş 3 kardeşten ortancasıdır. İlkokul eğitimini Bebek alan Vecihi Hürkuş, daha sonra Füyuzati Osmaniye Rüştiyesinde ve Üsküdar Paşakapısı İdadisinde eğitim hayatına devam etmiştir. Çok küçük yaşlardan beri sanata ilgisi olduğu için bu alanda da kendisini geliştirmek isteyen Vecihi Hürkuş Tophane Sanat Okuluna giderek burada da eğitim almıştır.

1912 senesinde yaşanan balkan harbinde milliyetlik duygusu kabaran Vecihi Hürkuş gönüllü olarak orduya katıldı ve Edirne’ye giren ilk kuvvetler arasında yer aldı. Savaş bittikten sonra bir süre daha askeri görevde kalan ünlü mühendis Beykoz Serviburunda yer alan esir kampında kumandanlık görevini yapmıştır. Vecihi Hürkuş kendini bildi bileli uçaklara ilgi duymuştur. Bu ilgisinden dolayı makinist mektebinde eğitim aldı. Eğitimi sonrasında çıkan 1. Dünya savaşına katıldı ve makinist olarak Bağdat’a gönderildi. Gittiği yerde bir uçak kazası geçirdiği için İstanbul’a geri dönmek zorunda kaldı. Daha sonra Yeşilköy’de yer alan Tayyare Okuluna giderek tayyareci oldu. Pilot sıfatıyla ilk deneyimini 15 Kasım 1916 tarihinde yaşadı. Yıl 1917’yi gösterdiğinde Ruslarla savaşmak adına Kafkas cephesine gönderildi. Pilotluk alanındaki maharetleri sayesinde bir Rus savaş uçağını düşürerek Türk tarihindeki ilk savaş uçağı düşüren kişi sıfatını kazandı.

1917 yılında harp sırasında uçağı düşürüldü. Kendisi bu olayda ciddi yara aldı ve düşmana esir düştü. Uçağın alınmasından endişelendiği için uçak düştüğü zaman uçağın enkazını yaktı. Kendisini bir süre esir olarak Hazar Denizinde yer alan Nargin Adasında tutulduğu biliniyor. Adada yer alan Azeri Türklerinin desteğini alarak esir olduğu adadan yüzerek kaçmayı başardı. Karaya çıktıktan sonra yaklaşık olarak 2,5 ay boyunca yürüdü ve Musul’a ulaştı. Daha sonra buradan yurda geri döndü ve 9. Harp Tayyare Bölüğünde görevine devam etti.

Görevi sırasında uçak tasarımı yapmaya karar veren Vecihi Hürkuş, av uçağı tasarımı yaptı ancak devam eden savaş nedeniyle yapmış olduğu çalışmalar yarıda kaldı. İstanbul’un işgal edilmesinden dolayı İstanbul’u terk ederek Kurtuluş Savaşına katıldı. Kendisi kurtuluş savaşı sırasında sivil pilot olarak görev aldı ve başarılı icraatlarda bulundu. Vecihi Hürkuş muharebeler sırasında göstermiş olduğu başarıdan dolayı kırmızı şeritli istiklal madalyası almış önemli bir kişidir. Ayrıca başarısından dolayı TBMM tarafından kendisine 3 defa takdirname verildiği de biliniyor.