Perikles
Son Güncelleme 8 ay önce
Doğum : İ.Ö 495
Ölüm : İ.Ö 429
Orijinal Adı : Pericles
Ailesinin zenginliği sayesinde Anaksagoras, Elealı Zenon ve Damon gibi ünlü düşünürlerden ders aldı. 30 yaşında politikaya atıldı. İÖ 462’de Ephialtes ile birlikte komutanlığa seçildi, Ephialtes‘in bir suikast sonucu öldürülmesinden (İÖ 457) sonra, Halk Partisi’nin başına geçti.
Çalışmaları
Perikles yurttaşların sahip oldukları mülkiyete göre siyasal haklardan yararlanması uygulamasına son verip, devlet görevlilerinin ayırım yapılmaksızın seçimle belirlenmesi ilkesini getirdi. Görevlilere hizmetleri karşılığında ücret verilmesi sistemini başlattı. İÖ 451’de Atina yurttaşı olmak için hem baba, hem anne tarafından Atinalı olma koşulunu öngören yasayı kabul ettirdi.
Atina’nın Ege Denizi’ndeki egemenliğini sağlamlaştırdıktan sonra başarılı bir dış politikayla Perslerle uzun bir zamandan beri sürmekte olan savaşa bir antlaşmayla son veren Perikles (İÖ 448). Perslere karşı oluşturulan AttikaDelos Deniz Birliği’ni bir imparatorluğa dönüştürdü. İÖ 448 başlarında Perslerle savaşa son verilmesini (Kallias Barışı) kutlamak ve denizlerin tüm Yunan kent devletlerine açık olmasını sağlayarak serbest ticaret ilkesini gerçekleştirmek amacıyla kent devletleri temsilcilerini Atina’da toplanmaya çağırdı. Başını Sparta’nın çektiği bloğun bu çağrıya uymaması üzerine önce Sparta ile yakınlaşan Delphoi ile ardından ayaklanan Boeotia, Eboea ve Megara ile sonra da Attika’yı istila etmeye başlayan Sparta ile savaşmak zorunda kaldı. İÖ 446 kışında Atina ile Sparta arasında otuz yıl süreli bir antlaşma imzalandı.
Kolonilerden elde ettiği vergilerle denizleri denetim altında tutmak amacıyla sürekli bir filo kurdu. Atinalı yurttaşların gelir düzeyini yükseltmek amacıyla başlattığı geniş çaplı bir yapım programı sonunda Partenon, Propylaion ve Odeon gibi anıtsal yapıları yaptırdı. İÖ 443’te Strategos seçildi. İÖ 441-440 kışında Perslerin desteğiyle baş gösteren Smos (Sisam) Ayaklanması’nı yönettiği bir seferle bastırdı. Boğazları denetim altına aldıktan sonra Karadeniz’de (Sinop, Samsun/Amisos), Trakya’da ve Khalkidikia’da koloniler kurdurdu. Görünüşte Otuz Yıllık Antlaşma’nın belirlediği güç dengesine uygun davranmakla birlikte, bu yoldan müttefiklerini sıkıştırmaya yönelik bir politika izledi.
Sonunda Korkyra’nın (Korfu) Korinthos ile bir savunma antlaşması imzalaması ve limanlarını Sparta yanlısı bazı devletlere kapatması, İÖ 431 ‘de eski düşmanlığın alevlenmesine yol açtı. Böylece 27 yıl (İÖ 431-404) sürecek olan Peloponnesos Savaşı başlamış oldu. Perikles, Attika halkını Uzun Surlar’ın koruyuculuğu içine aldıysa da Attika yakıp yıkıldı. Düşmanları, kendisine teslim edilen gizli ödeneğin hesabını vermemesinden dolayı onu görevinden aldılar ve 50 talent para cezasına çarptırdılar. Ancak durumun kötüye gittiğini gören Atinalıların, İ.Ö 429 ilkbaharında yeniden göreve getirdikleri Perikles çok geçmeden tüm Atina’yı saran vebadan öldü.
