
- Orhan Ferit Pamuk, Türk romancı. Birçok başka edebiyat ödülünün yanı sıra, 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü ve 54 yaşında, bu ödülü kazanan en genç edebiyatçılardan biri oldu.
- Doğum: 7 Haziran 1952 (67 yaşında) İstanbul, Türkiye
- Meslek: Yazar
- Tür: Postmodern roman
- Edebî akım: Postmodernizm
- Önemli ödülleri: Nobel Edebiyat Ödülü
Son Güncelleme 5 ay önce
2006 yılında kazandığı Nobel Edebiyat ödülüyle ilk defa Nobel ödülü kazanan Türk unvanını elinde bulunduran Orhan Pamuk dünya çapında bir roman yazarı ve edebiyatçıdır. Yazdığı romanlar hem ülkemizde hem de dünyada oldukça meşhurdur. Eserleri bir çok dile çevrilen Ünlü yazarımız Orhan Pamuk’un hayatına kısaca bakalım:
7 Haziran 1952’de İstanbul Nişantaşı’nda doğdu. babasının adı Gündüz, annesinin adı Şekure’dir. Babası ve dedesi yüksek mühendisti. Bu yüzden ailesi onun da mühendis olmasını istiyorlardı. Fakat onun gönlünde ressamlık vardı. 22 yaşına kadar resimle ilgilendi.
Robert Kolejini bitiren Orhan, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık bölümüne girdi ve buraya üç sene devam etti. Mimar olmak istemediğini anlayınca bu okulu bıraktı ve İstanbul Üniversitesi Gazetecilik bölümüne girdi.
İlk romanı Karanlık ve Işık ile 1979’da Milliyet Roman Ödülü’nü kazandı. Bu roman sonraki adıyla yani Cevdet Bey ve Oğulları olarak 1982 yılında kitap haline geldi.
İlk romanı olan Cevdet Bey ve Oğulları adlı kitabını 1982’de yayınladı. İlk kitabıyla Orhan Kemal Roman Ödülüne layık görüldü. Ertesi yıl yayınladığı Sessiz Ev adlı romanının Fransızca çevirisi 1991 Prix de la découverte européene ödülünü aldı. İlk uluslararası ödülünü ise Beyaz Kale adlı romanıyla aldı. 1985-1988 yılları arasında New York’ta Columbia Üniversitesi’nde misafir öğretim görevlisi olarak bulundu. Oradayken Black Book (Kara Kitap) adlı kitabı yazdı. Black Book adlı eseri, Pamuk’un hem ülkemizde hem de uluslararası alanda popülerliğini artırdı.
Aynı yıl, yani 1982 yılında 1982’de Aylın Türegün adlı eşiyle evlendi. Bu evlilikten 1991 yılında Rüya adlı bir kızı oldu. 1983 yılında ikinci romanı Sessiz Ev yayınlandı. 1985 yılında ise Beyaz Kale adlı tarihi romanı yayınlandı.
Üçüncğ romanının ardından Eşiyle birlikte Amerika’ya giderek burada 3 yıl kadar yaşadı. Amerika’dayken Colombia Üniversitesi’nde çalışma fırsatı buldu.
1990 yılında Kara Kitap adlı romanı piyasaya çıktı. Bu romanı üslubu ve içeriğiyle çoğu edebi çevrelerce bir başyapıt olarak kabul edildi. 4 yıl sonra Yeni Hayat yayındaydı.
1994 yılında üniversite öğrencileri hakkında yazdığı Yeni Hayat adlı kitabı Türk Edebiyatının en çok okunan kitaplarından biri oldu. 1998’de yayınladığı Benim Adım Kırmızı adlı romanı Fransız Prix du meilleur livre etranger, İtalyan Grinzane Cavour ve Uluslararası IMPAC Dublin ödülünü kazandı.
1998 yılında diğerlerinden farklı olarak nitelendirilen Benim Adım Kırmızı adlı tarihi ve polisiye tarzındaki romanla yazar bir kez daha raflarda ve gönüllerde yerini aldı. İlk ve Son siyasi romanım diye nitelediği Kar ise 2002 yılında yayınlandı.
Pamuk 7 Aralık 2006’da, İsveç Akademisi’nde “Babamın Bavulu” ismini verdiği Nobel konuşmasını yaptı. Ödülünü ise 10 Aralık 2006’da Stockholm Konser Salonu’nda düzenlenen törende İsveç kralı XVI. Carl Gustaf’dan aldı.
Nobel ödülünü edebi başarısıyla değil de verdiği siyasi demeçle aldığını iddia edilen yazar yabancı bir dergiye şu demeci vermişti:
“Bu topraklarda 30 bin Kürt ve 1 milyon Ermeni öldürüldü. Benden başka kimse bundan bahsetmeye cesaret edemedi.”
Bu söyleminden ötürü Pamuk’un hakkında 2005’te TCK’nın 301. maddesinden ‘Türklüğe hakaret’ davası da açıldı. Fakat Dava 2006’da düştü. 2008 yılında son romanı Masumiyet Müzesi yayınladı.
Orhan Pamuk’un kitapları 63 dile çevrildi. New York’ta 3 yıl dışında tüm hayatını İstanbul’da geçirdi. 40 yıldır roman yazan Pamuk, yazmaktan başka bir iş yapmıyor.
Eserleri:
Roman:
- Cevdet Bey ve Oğulları (1982)
- Sessiz Ev (1983)
- Beyaz Kale (1985)
- Kara Kitap (1990)
- Yeni Hayat (1994)
- Benim Adım Kırmızı (1998)
- Kar (2002)
- Masumiyet Müzesi (2008)
- Kafamda Bir Tuhaflık (2014)
- Kara Kitap 25 Yaşında (Numaralı Özel Baskı, 2015)
- Kırmızı Saçlı Kadın (2016)
Anı Eserleri :
- İstanbul: Hatıralar ve Şehir (2003)
- Babamın Bavulu (2007)
- Resimli İstanbul – Hatıralar ve Şehir (2015)
Senaryoları :
- Gizli Yüz (Senaryo 1992)
Diğer Eserleri :
-
-
- Öteki Renkler (denemelerinden ve söyleşilerinden seçmeler, 1999)
- Manzaradan Parçalar (denemelerinden ve söyleşilerinden seçmeler, 2010)
- Saf ve Düşünceli Romancı, Harvard Üniversitesi’nde verdiği Norton Dersleri,2011
- Ben Bir Ağacım (2013, Öykü)
- Hatıraların Masumiyeti (2016)
- Kazandığı Ödüller :
- 1979 Milliyet Roman Yarışması Ödülü Karanlık ve Işık (iki yazar arasında paylaşıldı)
- 1983 Orhan Kemal Roman Ödülü Cevdet Bey ve Oğulları
- 1984 Madaralı Roman Ödülü Sessiz Ev
- 1990 Independent Yabancı Roman Ödülü (Birleşik Krallık) Beyaz Kale
- 1991 Prix de la Découverte Européene (Fransa) Sessiz Ev (Fransızca çevirisi nedeniyle)
- 1991 Antalya Altın Portakal film festivali en iyi senaryo Gizli Yüz
- 2002 Prix du Meilleur Livre Etranger (Fransa) Benim Adım Kırmızı
- 2003 Premio rinzane Cavour (İtalya) Benim Adım Kırmızı
- 2003 International Impac-Dublin Literary Award (İrlanda)
- 2005 Prix Médicis Etranger (Fransa) Kar
- 2005 Alman Yayıncılar Birliği’nin Barış Ödülü (Almanya)
- 2005 Richarda Huch Ödülü (Almanya)
- 2006 Le Prix Méditerranée étranger Ödülü (Fransa) Kar
- 2006 Nobel Edebiyat Ödülü
- 2008 Ovid Ödülü (Romanya)
- 2010 Norman Mailer Yaşam Boyu Başarı Ödülü (ABD)
- 2012 Sonning Ödülü
-
KAZANDIĞI ÖDÜLLER
1979 Milliyet Roman Yarışması Ödülü Karanlık ve Işık (iki yazar arasında paylaşıldı)
1983 Orhan Kemal Roman Ödülü Cevdet Bey ve Oğulları
1984 Madaralı Roman Ödülü Sessiz Ev
1990 Independent Yabancı Roman Ödülü (Birleşik Krallık) Beyaz Kale
1991 Prix de la Découverte Européene (Fransa) Sessiz Ev (Fransızca çevirisi nedeniyle)
1991 Antalya Altın Portakal film festivali en iyi senaryo Gizli Yüz
2002 Prix du Meilleur Livre Etranger (Fransa) Benim Adım Kırmızı
2003 Premio rinzane Cavour (İtalya) Benim Adım Kırmızı
2003 International Impac-Dublin Literary Award (İrlanda)
2005 Prix Médicis Etranger (Fransa) Kar
2005 Alman Yayıncılar Birliği’nin Barış Ödülü (Almanya)
2005 Richarda Huch Ödülü (Almanya)
2006 Le Prix Méditerranée étranger Ödülü (Fransa) Kar
2006 Nobel Edebiyat Ödülü
2008 Ovid Ödülü (Romanya)
2010 Norman Mailer Yaşam Boyu Başarı Ödülü (ABD)
2012 Sonning Ödülü