Karl Marx

Son Güncelleme 5 ay önce

Kral Marx Kimdir?

Karl Marx 1818 doğumlu olup 1883 tarihinde ölmüştür. Almanya’nın Rhine Eyaleti’nin Trier kasabasında doğan Marx orta öğretimini doğduğu kasaba Trier’de tamamlamıştır.

Berlin ve Bonn üniversitelerinde hukuk öğrenirken aynı zamanda tarih ve felsefeye merakından dolayı onlarla da ilgilendi. Hegelci E. Gans’ın derslerini beğenerek izlemiştir. Aynı zamanda 1841 yılında “Demokritos’un ve Epikuros’un Doğa Felsefelerinin Farklılıkları” isimli doktora tezinde, dinin maddecilik açısını eleştirmiştir.

Kendisi Sol Hegelciler grubuna katılarak Bauer kardeşlerle yakın arkadaşlık kurarken, aynı anda Feuerbach’ın etkisine düşüp 1842’de muhalefetteki radikal burjuvaların kurduğu Rheinische Zeitung gazetesinin yazı işleri yöneticisi olmuştur.

Proudhon, Fourier gibi iyi yazarları okuyarak Fransız sosyalizmini anlamaya ve tanımaya çalışmıştır. 1843 senesinde çocukluk arkadaşı Jenny von Westphalen isimli kadın ile evlenmiştir. Rheinische Zeitung’un kapatılmasından dolayı Paris’e yerleşmek zorunda kaldı.

1 sene sonra 1844’te Fransız-Alman günlüklerini yayınlamıştır. Yayınladığı derginin bu ilk ve tek sayısında, ”Yahudi Sorunu” adlı yazısıyla siyasal savaş konusundaki fikirlerini ilk kez açıklamıştır.

Aynı sene Friedrich Engels isimli bir kişiyle yakın arkadaş olan Marx üniversitede okuyorken yazdığı notlardan oluşan 1844 El Yazmaları’nda, temasını yabancılaşmanın oluşturmuş olduğu hümanis bir felsefe fikri geliştirdi.

Friedrich Engels ile birlikte yaptığı ilk metninde (Kutsal Aile, 1845) tarih felsefesini maddeci görüş açısını eleştirmiştir. 1845 yılında Vorwarts gazetesi yazıkurulu üyeleriyle birlikte sürülmesinden dolayı Brüksel’e yerleşmek zorunda kalmıştır. Ama birkaç ay sonra Engels’in de Marx gibi Brüksel’e gelmesi sonucunda birlikte yaptığı ikinci metni (Feuerbach Üzerine Savlar,1845) ve üçüncü metni (Alman İdeolojisi, 1845-1846) yayımladılar.

Kurumsal çalışmaları ile birlikte Alman göçmenler ve sosyalist işçilerle ilişkilerini artırdı. Bunun sonucunda Brüksel Alman İşçileri Derneği’ni kurdu ve Engels’le ortak olarak bir adet komünist yazışma ağı oluşturdular.

Komünistler Birliği’nin istemesinden dolayı Komünist Manifesto’yu yazmış oldukları bu seneler, her ikisi için de tarihsel maddeciliği geliştirme ve felsefi bilinçleri ile yüzleşme yılları olmuştur. Bundan dolayı, geçmişten kopuşları hem kurumsal hem de siyasal niteliktedir.

1848 İhtilali’nin patlak vermesinden dolayı Belçika’dan sınır dışı edilmiş olan Marx, Köln’e yerleşmek zorunda kalmıştır. Burada ise Neue Rheinische Zeitung gazetesini çıkarmaya başlamıştır. Neue Rheinische Zeitung gazetesinde işçilere yönelik makaleler yayımlanmıştır. ( Ücretli Emek ve Sermaye, 1849)

Almanya’dan hemen sonra da yeniden Fransa’dan kovulunca, 1849 senesinde hayatının sonuna kadar kalacağı Londra’ya yerleşmek zorunda kaldı. Yoksulluk ve fakirlik içinde yaşadığı bu dönemde iktisat üzerinde incelemeler yaptı. 1851-1861 seneleri arasında New York Daily Tribune gazetesinin Avrupa muhabirliğini yapmıştır. Bu sırada Kapital isimli temel eserini hazırlamaya başlamıştır.

1864 senesinde Uluslararası İşçiler Derneği’nin kurucularının arasında bulunmaktaydı. 1. Enternasyonal’in tüzüğünü ve açılış konuşmasını yazdıktan sonra, temel eserinin ilk cildini Almanya’da yayımlatmıştır (1867). Paris’e kızını görmek için gittiğinde Paris Komünü’ne tanık olmuştur.

İngiltere’ye geri döndüğünde ise Fransa’da İç Savaş (1871) isimli eserinde bu devrim denemesini eleştirip, fikirlerini sundu. Kapital’in yazımını sürdürürken, işçilerle ilişkisi iyi olduğu için işçi partililerinin programlarının oluşturulmasında aktif bir şekilde katılmıştır. Dühring’e karşı kalem tartışmasında dostu Engels’i desteklemiştir. Bunun sonucunda Anti-Dühring (1878) adlı eserinin bir kısmının yazımında Engels’le çalıştıktan sonra ciddi bir şekilde hastalanarak çalışmalarını çok büyük bir ölçüde yavaşlatmıştır. Bu hastalığı dolayısı ile 14 Mart 1883 tarihinde Londra’da hayatını kaybetmiştir.