Gottlob Frege

Son Güncelleme 5 ay önce

Gottlob Frege kimdir, biyografi

Tam adı Friedrich Ludvig Gottlob Frege’dir. 08 Kasım 1848 tarihinde Wismar’da dünyaya gelmiştir. Alman mantıkçı ve filozof olan Gottlob Frege, modern matematiksel mantığın ve Analitik felsefe’nin öncüsü ve kurucusudur.

1869 yılında Jena Üniversitesinde öğrenimine başlayan Frege, 1873 yılında felsefe doktoru unvanı aldığı Göttingen kentine yerleşmiştir. Burada iki yıl kaldıktan sonra Jena’ya tekrar dönerek matematik dersleri vermeye başlamıştır. Gottlob Frege, 1879 yılında doçent, 1896 yılında da profesör unvanını aldı.

Aristo döneminden sonraki sürecin en büyük mantıkçısı kabul edilen Frege, 1879 yılında mantık dünyasında büyük bir yenilenme ve devrim niteliği taşıyan “Begriffsscshrift – Kavram” yazısını yayınlamış, o güne dek hiçbir değişim yaşanmayan eski Terim Mantığı’nın yerini almıştır. Ünlü mantıkçı kendi çıkarımı olan “Yüklem Mantığı” ve “Önermeler Mantığı”nın aksiyomatikleştirilmesini gerçekleştirmiştir. Kendi yaşadığı dönemde çok geniş kitlelerce tanınmayan Frege, mantık ve matematik alanlarının en temel unsurlarından biri olan nitelikleme ile ilgili değişimi en baştan başlatan kişidir. Fikir ve düşünceleri, Guiseppe Peano ve Russel gibi etkilemiş olduğu kişiler tarafından geniş kitlelere yayılmıştır.

Kavramlar ve gönderimler ile ilgili de yeni bakış açıları sunan Gottlob Frege, dil felsefesi ve bilimi konularında da önemli çalışmalar gerçekleştirmiştir. Matematiğin mantığa indirgenebileceği fikrinin ilk savunucularından biri olarak Frege, bu yönü ile de başka bir ilki temsi eden bir kişidir. Bu düşüncelerini “Grundgesetze der Arithmetik” ( Artimetiğin Temelleri ) adlı çalışmasında ortaya koymuştur. Bütün bu çalışmalarına ilaveten kesişim ve bilişim kavramlarını da bulan ve ortaya koyan kişidir. 26 Temmuz 1925 tarihinde Bad Kleinen’de yaşamını yitiren ünlü mantıkçı ve filozof Gottlob Frege’nin önemli eserleri de çıkış tarihlerine göre şöyledir;

Begriffsschrift ( Kavram Yazısı ) – 1879
Die Grundlagen der Arithmetik ( Aritmetik’in Temelleri ) – 1884 ( 2008 yılında Yapı Kredi Yayınları tarafından Türkçe’ye çevrilmiş ve yayınlanmıştır.)
Funktion und Begriff ( Fonksiyon ve Kavram ) – 1891
Über Sinn und Bedeutung ( Anlam ve Gönderim Üzerine ) – 1892
Über Begriff und Gegenstand ( Kavram ve Nesne Üzerine ) – 1892
Grundgesetze der Arithmetik ( Aritmetik’in Temel Kanunları ) – 1893, 1903
Was ist eine Funktion? ( Fonksiyon Nedir? ) – 1904
Der Gedanke ( Düşünce ) – 1918-1919
Die Verneinung ( Değilleme / Nefy / Negasyon ) – 1918-1919
Gedankengefüge ( Bileşik Düşünce ) – 1923