Son Güncelleme 8 ay önce
Latin Amerika’nın küçücük ülkesi Küba’nın neredeyse 50 yıl boyunca liderliğini yapan Fidel Castro ve mücadelesi hakkında bir sürü olumlu ya da olumsuz şey yazılmasına rağmen aşkları hakkında hemen hiçbir şey yazılmadı. Bunun en önemli sebebi, büyük bir antiemperyalist mücadelenin başarıya ulaşmış kahramanı olması dışında, özel hayatını özenle gizleyebilmesiydi. Ancak yaygın kanının aksine, Fidel Castro’nun aşk hayatı, oldukça yoğun ve tutkulu idi. Burada, Castro’nun birbiriyle bağlantılı olan ve bazen de iç içe geçen mücadelesinden ve aşk hayatından birlikte bahsedeceğiz.
Doğduğu Ortam ve Çocukluğu: Kübalı, önemli miktarda toprağı işleyen ve İspanya’dan 1895- 1898 savaşında yer almak için gelmiş bir baba ile Küba yerlisi dindar bir annenin çocuğu olarak 13 Ağustos 1926’de Biran’daki Manacas çiftliğinde dünyaya geldi. Başarıya ulaşamayan antiemperyalist 1933 devrimi sırasında, aile çevresinde çeşitli tartışmaların ve görüş ayrılıklarının bulunduğu bir ortamda büyüdü. Çevresinde bulunan çoğunluğu yoksul çiftçilerin çocuklarıyla arkadaşlık ederek özgür bir çocukluk dönemi geçirdi. Küçük yaşta, ablasıyla birlikte ailesinden uzakta, bir öğretmenin yanına Santiago’ya gönderildi. Burada okula gönderilmeden yoksulluk içinde 3 yıl yaşadıktan sonra, ailesini orta sınıfların okuduğu bir yatılı okula kaydolmaya ikna etti. Liseyi ise dini eğitim veren Cizvit okullarında bitirdi. Bu okullarda çok başarılı olmasa da, kat çeken en önemli özelliği dik başlılığı, inatçılığı, kararlılığı özgürlüğe düşkünlüğüydü. Bunların yanında basketbol ile beyzbol oynamayı, yüzmeyi ve dağa tırmanmayı seviyordu.
Kişisel Özellikleri: En önemli özelliği olan asiliğinin yanında sporu bir yaşam biçimi haline getirmiş, basketbol, yüzme, beyzbol ve dağcılık gibi pek çok alanda başarılı olmuştu. Sosyal alanda girişken, dikkat çeken ve başkalarını organize etmekte usta bir genç, konuşmayı ve ikna etmeyi bilen bir lider, siyasi alanda ise Jose Marti hayranı, bağımsızlık düşkünü, yoksulluğa karşı ve inatçı bir örgütçü idi. Bu özellikleri ile gelecekte siyaset alanında sivrilecek, verdiği gerilla mücadelesi kadar ikna etmedeki ustalığı ve söylevlerindeki başarı, ona tarihin bir dönemine damgasını vurma şansını verecekti.
İlk Evliliği: Özel hayatını büyük bir gizlilikle yaşayan Castro’nun kadınlarla arası daima iyi olmuştu. Bilinen ilk önemli ilişkisini 1948 yılında henüz 22 yaşında bir üniversite öğrencisiyken yaşamıştır. Okul arkadaşı ve dostu Rafael Diaz Balart’ın kardeşi Mirta Diaz Balart ile hayatlarını birleştirmeye karar verdiler ve nikâhları Oriente eyaletindeki bir Katolik kilisesinde kıyıldı. Gelinin babası, kasabanın belediye başkanı, savcısı ve Küba politikasında söz sahibiydi ve önemli miktarda toprağı vardı. Batista ile de yakın ilişki içindeydi. Mutlu çift balayı için önce Florida’ya, buradan da New York’a gitti. Ertesi yıl çiftin bir oğlu oldu ve Küba geleneklerine uygun olarak bebeğe Fidelcik anlamına gelen Fidelito ismini koydular.
Mücadele Sahnesinde: Castro, bu dönemde eşine ve bebeğine gittikçe daha az zaman ayırmaya başladı. Bunun sebebi bağımsızlık yanlısı fikirlere sahip Ortadoks partinin kurulması ve Castro’nun da partinin gençlik kollarını örgütlemeye girişmesiydi. 1950 yılında üniversiteyi bitirerek hukuk diploması aldı ve avukatlık yapmaya başladı. Muhalefetteki Ortadoks partinin kurucusu Chibas’ın intiharı ve Başkan Prio’nun devlet kasasındaki 90 milyon doları alarak kaçmasından sonra Batista bir darbe ile yeniden iktidarı ele geçirmişti. Bu gelişmeler karşısında Castro, hayatında önemli değişiklikler yaratacak kararlar. imza atmaya hazırlanıyordu.
Mücadele Aşkı: Başkan Prio’yu devirerek yerine Batista’nın geçtiği günlerde Castro, yer altında bir muhalefet örgütlemeye girişti. Bu sırada da Kübalı ünlü bir kalp cerrahının eşi olan ve Batista muhalifi hareket için para veren, mücevherlerini satan hatta evinin gizli bir cephanelik haline getirilmesine izin veren Natalia Revuelta ile tutkulu bir aşk yaşamaya başladı. Natalia, Castro’yu uzun süredir izliyordu ve eskiden beri ona ilgi duyuyordu. Bu arada, silahlı mücadele kararı alan ve içlerinde Castro’nun da bulunduğu muhalifler harekete geçti. Batista’nın kontrolündeki yaklaşık 700 askeri barındıran Moncada kışlasına 113 kişiyle baskın yaparak diktatörlüğünü devirmek için ilk girişimde bulundular.
Tutukluluk Yılları ve Natalia: Başarısızlıkla sonuçlanan baskın girişimi sonrası Castro dahil pek çok kişi yakalandı, öldürüldü ya da yaralandı. Castro, mahkemede ünlü “Tarih Beni Aklayacaktır” isimli uzun ve siyasi içeriği geniş bir savunma yaptı ve yapılan yargılama sonunda 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Hapishanedeyken Natalia’ya yazdığı 7 Kasım 1953 tarihli mektubunda; “Benim yüzümden bin türlü acı yaşadıysan, senin onurun ve mutluluğun için hayatımı seve seve feda edebileceğimi düşün.” yazıyordu. Bu arada Batista karşıtı toplumsal mücadele yükselmiş ve yürütülen af kampanyası sonucu Castro ve arkadaşları 1 yıl 7 ay tutuklu kaldıktan sonra özgürlüklerine kavuş-muşlardı. Natalia ile aşkları cezaevinden çıktıktan sonra da devam etti ve yaklaşık bir yıl sonra Alina isimli kızları doğdu. Bu arada Castro, Ortadoks Parti’den ayrılarak adını Moncada kışlası baskını tarihinden alan 26 Temmuz Hareketi isimli kendi politik örgütünü kurdu. Batistainın açık tehditleri sonucu Küba’nın güvenli olmadığına karar verdi ve kendilerine yasal mücadele yollarının kapatıldığını açıklayarak Meksika’ya doğru yola çıktı. Bu ayrılış ile Natalia ile olan ilişkisi de sona eriyordu.
Che İle Tanışma: 1954 yılı Eylül ayından beri Meksika’da olan Che Guevera, Moncada baskınında da yer alan Nico Lopez aracılığıyla Castro ile bir görüşme yaptı. Che Guevera, gezi günlüğünde Castro hakkında ilk izlenimlerini şöyle yazmıştı: “Kübalı devrimci Fidel Castro ile tanıştım. Genç, akıllı bir adam, kendinden son derece emin ve olağanüstü yürekli, iyi anlaştık.” Castro daha sonra ABD’ye geçti ve burada kaldığı iki ay içinde yardım kulüpleri aracılığıyla bir miktar bağış topladı. Elde ettiği bu kaynağı Meksika’daki gerillaların eğitimi için harcadı. Castro, ilk çocuğunun annesi olan Mirta ile bu süreçte boşandı.
Devrim Öncesi Küba: Küba, Batista dönemine kadar ABD’ye hiç bu kadar bağımlı olmamıştı. Ülkede ‘d ABD yatırımları % 30 artarak 1 milyar dolara ulaşmıştı. Şekerin % 40’ı, enerjinin %90’ı ve ekilebilir toprakların % 75’i ABD’nin kontrolünde idi. Ayrıca demiryolları, petrol, nikel madenleri ve bankacılık sisteminin bir kısmı ABD’nin elindeydi. Milli gelir yalnızca 355 dolardı. ABD mafyası kumar, fuhuş ve turizm sektörünün hakimiydi: Şeker ihracatının % 80’i ABD’ye yapılıyordu. Sonuç olarak Küba ekonomisi başta şeker olmak üzere yalnızca birkaç ürün üreten, bunların ihracatında da ABD’ye bağımlı bir ülke görünümünde/di. Bunun yanında kumarhaneler ekonomide önemli bir yer tutuyor ve mafya da gücünü buradan alıyordu.
Batista’nın Devrilmesi ve Küba Devrimi: Sonunda geri dönüşü olmayan nihai karar verildi ve Küba’ya çıkarma başladı. Devrimcileri taşıyan Granma teknesi, yaşanan bir-çok şanssızlık sonrası Küba’ya ulaşmayı başardı. Oriente eyaletinin güney kıyısında bir bataklığa oturan teknede bulunan 82 gerilla karaya ulaştıklarında Batista’nın askerlerinin kendilerini beklediğini gördüler. Uzun süren bir kaçış ve kovalamaca sonrasında içlerinde Che Guevara’nın da bulunduğu 21 kişi, Sierra Maestra dağlarına ulaşmayı başardılar ve Castro’nun kardeşi Raul ile buluştular. Dağlarda direnişin başlamasıyla birlikte Castro, efsanevi bir kişilik olarak tanınmaya başladı. 28 Mayıs 1957 tarihinde gerillaların sayısı 127’ye ulaşmış ve bazı küçük askeri karakolları ele geçirmeye başlamışlardı. Castro, bu arada duyurduğu “Sierra Maestra Manifestosu” ile 1940 anayasası temelinde serbest seçimler, tarım reformu ve kitlesel okuma yazma seferberliği vaat ediyor ve yabancı ülkeleri Küba’ya müdahale etmemeleri için uyarıyordu. 1958 başında, Doğu Küba’da süren çatışmalar sonucu sayıları 300’e ulaşan isyancılar, bölgede 3200 km2 kadar bir alanı kontrol etmeye başladılar.
Dağlarda Başlayan Aşk: Castro’nun bir kadınla olan en önemli ve uzun süreli ilişkisi 1957 başlarında Küba dağlarında Batista’ya son darbeyi vurmaya hazırlanırken olmuştur. Castro, bir doktorun kızı ve aynı zamanda da mücadele arkadaşı olan Celia Sanchez’e aşık oldu. Castro’dan 5 yaş büyük olan genç kadın çok geçmeden dağlara taşındı ve Castro’nun en güvendiği yardımcısı oldu. Devrim sonrası da birbirinden ayrılmayan ikili, kadının 1980’deki ölümüne kadar yaklaşık 23 yıl birlikte yaşadılar. Castro’nun önceki ilişkilerine bakıldığında Celia ile olan ilişkisinin uzunluğu dikkati çekecektir. Bu ilişkinin uzunluğunun sırrı, ikilinin mücadele arkadaşı olmalarının yanında Celia’nın Castro’nun kaçamakları ve ilişkileri karşısında korkunç bir kendine güven ve sabırla yeniden kendisine döneceğini bilmesiydi.
Devrim Sonrası Küba: Devrim sonrası, iktidarı alan Batista muhaliflerini pek çok sorun bekliyordu. Ülkenin komünist olmayacağı açıklandı ve çoğunluğunu burjuva liberal kanadın oluşturduğu ve Komünist Partisi’ni dışlayan bir kabine kuruldu. Kabine ABD’de memnuniyetle karşı-landı. Ancak ilerleyen günlerde ABD, Küba’nın uygulamalarından memnun olmayacak ve bu desteğini zaman içinde çekecekti. Castro ise kendi oluşturduğu “orta yolu” savunuyordu.
Domuzlar Körfezi Çıkarması: ABD, Küba yönetiminden memnun değildi ve devrim sonrası Küba’dan ayrılanlardan mafya desteğiyle bir ordu kurulmasına ve bunların eğitilmesine yardım ederek Küba’ya askeri bir çıkarma yapılmasını sağlamaya çalıştı. Planlanan çıkarma öncesinde ABD. Küba’nın 8 uçaktan oluşan filosunu imha etmek için başarısız bir hava saldırısı düzenlemişti. Asıl saldırı ise 17 Nisan 1961’de gerçekleşti. ABD desteğini arka-sına alan 1511 asker, 11 uçak ve 117 paraşütçüden oluşan bir birlik. Küba’daki Domuzlar Körfezi’ne çıkarma yaptı.. Castro, derhal 870 askerden oluşan seçkin bir birlik ile elindeki uçakları bölgeye sevk etti. Bu kuvvetler, çıkarmanın önemli gemilerini batırdı ya da onlara ağır hasar verdi, kalan gemiler de geri çekildiler. Birkaç çıkarma girişimi ve hava saldırısı sonucunda ABD beklentilerinin aksine Küba içinde bekledikleri ayaklanma gerçekleş memiş, işgal ordusu tamamen dağılmış, gemiler batırılmış ve uçaklar düşürülmüştü. Bu çıkarma girişimi, Küba’nın ilk askeri başarısı, ABD’nin ise Küba karşısında yaşadığı büyük bir yenilgi olarak tarihe geçti. ABD, Domuzlar Körfezi çıkarması öncesinde de Küba’da pek çok terör eylemi ve Castro’ya suikast örgütlemişti. Bu yolla, Küba hükümetini devirebileceğini düşünüyordu. ABD ile yaşanan siyasi krizler sonrası Küba, SSCB ile gittikçe yakınlaşmaya başladı, Çin ile de ticaret bağlantıları kurdu. Castro, bu gelişmeler sonrasında 1 Mayıs 1961’de Küba’nın sosyalist bir cumhuriyet olduğunu ilan etti.
Özel Hayatına İlişkin: Küba devriminin eli silahlı gerillası, ülkesinin 30 yıllık lideri, pek çok kişinin idolü ve ABD’nin ezeli düşmanı Castro’nun özel hayatı, mücadelesiyle iç içe geçmiş bir haldedir. Konuyu araştırmayanlar, genellikle özel hayatına ilişkin bilgi sahibi değildirler. Oysa Castro’nun aşk hayatı, hiç sıradan değildir ve oldukça hareketlidir. Castro, inatçılık, kararlılık, ikna etme yeteneği gibi kişisel özelliklerini kadınları etkilemek için de kullanmıştı. Mücadelenin onu sürüklediği hemen her yerde bir sevgilisi vardı. Bazen iki kadını birden idare ettiği, kimi zaman da eski sevgilileriyle yeniden alevlenen aşk ilişkileri olmuştu.
Devrim öncesi yaşadığı ilişkiler, kimi zaman sevgililerinin kıskançlıkları, kimi zaman da Castro’nun mücadele sebebiyle başka yerlere gitmesiyle; devrim sonrası ise, devlet yönetiminin zorlukları ve düşlediği ülkeyi kurmak için durup dinlenmeden çalışması gibi sebeplerle sona ermiştir. Castro, birlikte olduğu kadınlara değer vermekle birlikte, mücadelesi hep kadınların önüne geçmiştir. Diğer siyasi liderler gibi bolluk ve zenginlik içinde yaşamamıştır. Küba’nın Devlet Başkanlığını kardeşi Raul Castro’ya bıraktığı 2008 yılına kadar yaklaşık 30 yıl ülkesinin başında kaldı ve ABD’nin ambargoları, müdahale tehditleri ve çeşitli şekillerde Küba’yı ve kendisini yok etme çabalarına karşı direndi. Mütevazılığı, kararlılığı ve diğer özellikleri birleştiğinde, kadınlar için oldukça ilginç, çekici ve hatta cazip bir erkek haline geliyordu. Celia’nın ölümü sonrası herhangi bir kadınla ilişkisinden bahsedilmez. Bu tarihten sonra kendini tamamen işine adamıştır.
