Aşık Veysel

Son Güncelleme 6 ay önce

Aşık Veysel Şatıroğlu son dönem halk ozanlarımızdan en ünlüsü sayılır. 25 Ekim 1894 tarihinde Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı bir köyde doğmuştur. Çiftçilik yapan babasının ismi Ahmet, annesinin adı ise Gülizar idi.  Köylerinde Şatıroğulları lakabı ile bilinirlerdi.

Çocukluğunda geçirdiği çiçek hastalığından dolayı iki gözünü kaybetti. Yine Çiçek hastalığından ikiz kardeşini kaybeden ozan Sivas’tan Ankara’ya yürüyerek gidince yurt çapında meşhur olmaya başladı.

Şiir ile ilgilenen babası Veysel’in acılarını hafifletmek için uğraş olsun diye ona bağlama almıştır. İlk bağlama derslerini de babasının arkadaşı olan Aşık Ala’dan almıştır. Köy odalarında aşık fasılları yaparak sanatını geliştirmiştir.

Küçük yaşta bağlama ile türküler söylemeye başlayan Veysel, 1933 yılında Ahmet Kutsi Tecer ile tanıştığında Tecer onu kendi şiirlerini yazması için teşvik etti. Âşık Veysel, bir dönem ülkemizi gezerek Köy Enstitüleri’nde bağlama öğretmenliği yaptı. 1965 yılında kendisine özel kanunla maaş bağlandı.

Aşık Veysel 1933 yılından itibaren başkalarının yazdıklarını söylemeyi değil de kendisi yazmayı tercih eder. Aşık geleneğinin en önemli temsilcilerinden olan Aşık Veysel böylece kendi sözlerini yazmaya başlar. Sade bir dil kullanan Aşık Veysel, dili maharetle kullanmıştır. Acılarını ve sevinçlerini yansıtmanın yanında yazdığı sözlerde toplumsal olaylara da duyarsız kalmamış, din ve siyaset gibi konularda da şiirlerini kullanarak eleştiride bulunmuştur.

Aşık Veysel’in anne babası bir buçuk yıl arayla vefat etmişlerdir. Daha sonra Sivas Lisesi’nde çalışan Ahmet Kutsi Tecer ile tanışması Veysel’in hayatında önemli bir dönemeçtir. Gazi Mustafa Kemal için yazdığı bir destan gazetede 3 gün boyunca yayınlanmıştır. Bu destandan sonra memleketin çeşitli yerlerinde gezerek çalıp söylemeye başlayan Aşık Veysel’in plağa okuduğu ilk türkünün adı ise “Mecnunum Leyla’mı gördüm” isimli türküdür.

Köy enstitülerinin kurulmasından sonra bu okullarda saz öğretmenliği yapan Aşık Veysel böylelikle birçok aydın sanatçı ile tanışma fırsatı bulmuştur.

TBMM’nin 1965 yılında özel bir kanunla aylık bağladığı Aşık Veysel 21 Mart 1973 günü Sivrialan köyünde vefat etmiştir. Öldüğü ev, şu anda müze olarak düzenlenmiştir.

Eserlerinde yalın bir Türkçe kullanmıştır. Yaşama sevinci, hüzün, iyimserlik, umutsuzluk şiirlerinde aynı anda işlediği temalardır. Doğa, toplumsal olaylar, dini öğeler de şiirlerinde görülür. Ayrıca siyasete ince göndermeler yaptığı şiirleri de vardır. Şiirleri, Deyişler (1944), Sazımdan Sesler (1950), Dostlar Beni Hatırlasın (1970) isimli kitaplarında toplandı.

Aşık Veysel Şatıroğlu 1973 yılında Sivas’ta akciğer kanserinden dolayı vefat etmiştir.