Aleksandr Sergeyeviç Puşkin

Son Güncelleme 7 ay önce

Rus Şair Yazar

Doğum : 1799

Ölüm : 1837

Tam Adı : Aleksandr Sergeyeviç Puşkin

Çocukluğundan anasının sevecen ilgisi ve amcası Vasiliy Lvoviç’in bilgili ilgisiyle Fransızcayı ve Fransız edebiyatını öğrenip zevk aldığı belirtilir. Soylu ailelerin yetenekli çocuklarını eğitmek amacıyla kurulmuş özel Çarskoye Selo (İmparatorluk Lisesi adlı öğrenim kurumunda yetişti, günümüzde A. Puşkin), dışişleri bakanlığı örgütüne girdi (1817).

18 yaşında tanınmış bir şair düzeyine yükselmişti. Değerli hocalarının (Karamzili, 1766-1826, Jakovski, 1783-1852) yol göstericiliği, verimli okumalarının desteği, yabancı edebiyatları asıl kaynaklarından izleyebilmesine olanak veren dil kültürüyle bu yaşlarda bile özgün bir üsluba, kalıplaşmış Rusçaya yeni güçler kazandıran zengin bir anlatını gücüne ulaştığı kabul edilir. Gençliğinin verdiği sıcak coşkuyla özgürlükten yana, devrimci, ilerici düşüncelere yaslandığı için hiçbir gizli derneğe üye olmadığı halde elden ele geçen şiirlerinin (Gavriliada) verdiği politik tedirginlikte üç yıl sonra görevli olarak güney Rusya’ya gönderildi (1820). Besarabya’da, Kafkaslarda Kırım’da kaldığı bu dört yıl içinde verimlilikle çalıştı, Byron’u keşfetti, çevirdi, doğasal yaşamın tadını aldı, edebiyata bütün varlığıyla sarıldı. Ruslan ve Lyudmila (1817-1820), Kavka:ski Plennik (Kafkas Tutsağı) 1822, BahçisarayskiFontan (Bahçesaray Çeşmesi) 1824, Tsyganıy (Çingeneler) 1823-1824 vb.

Polisin eline geçen bir mektubunda içtenlikle arkadaşına Tanrısız olduğunu yazdığından bu kez de Pskov’daki aile yurtluğunda (Mihaylovskoye) yaşamını geçirmesi buyruldu (1824-1826). Rus halk masallarıyla, halk türküleriyle, Rus tarihiyle yakından ilgilendiği bu dönemde büyük eserlerinin başlangıçlarına girişti. Koşukla romanı olan ve Çaykovski‘nin müziğiyle operalaşacak Yevgeniy Onyegin (1823-1830), Musorgski‘nin opera olarak besteleyeceği Boris Godunov (1825-1831).

1826’da Moskova’ya, 1827’de başkent Petersburg’a gidebilmesine izin çıktı. Sakin ve mutlu bir yaşamın düzeni içinde kentle kır, Petersburg ve yurtluğu arasında yaşarken edebiyatçılığım renklilikle sürdürdü (Biyelkin’in Hikâyeleri, Povesti Belkina 1930). Tanıtma kitaplarının şair, yazar, tiyatro yaratıcısı, anlatı ustası, öykücü ve romancı, eleştirmen ve gazeteci diye niteledikleri değişik çalışma alanlarında ürünler vermek için verimlilikle çalıştı. Bu arada yeni Çar I. Nikolay‘ın (1796-1855; çarlığı 1825-1855) katına çıkarılmış, çar onu kendisinin denetleyip sansür edeceğini açıklayarak sözde özgürlüğünü sağlamıştı. Bazı söylentiler, eşinin bu imparatorla da ilişki içinde olduğunu açıklarlar. Böylece Puşkin, yakın bir tehlikeden kendini koruma içgüdüsüyle tarihsel konulara yönelerek günlük ve güncel dedikoduların üstüne çıkmış oldu, arşivlerde çalıştı, tarih kitapları da çıkardı (Dubrovskiy, 1832), İstoriya Pugaçova (Pugaçev Ayaklanması) 1833, Pikovaya Dama (Maça Kızı) 1834, Kapitanskaya Doçka 1836 (Yüzbaşı’nın Kızı).

Eşinin kendisini aldattığını ileri süren imzasız bir mektubun yarattığı kaygı ve tasalarla, yine eşinin ardında dolaştığını ve gelişigüzel konuştuğunu duyduğu bir Fransız subayıyla giriştiği tabanca düellosunda karnından yaralandı (27 Ocak), iyileştirilemediğinden bir süre sonra öldü (10 Şubat).

Hem lirik değerler hem gerçekçi özlerle yepyeni bir ufka yönettiğine inanılan Rus Edebiyatı’nın kurucusu sayılır; dili, anlatımı, üslubu, biçim kusursuzluğuyla hem şiirde, hem düzyazıda bütün olumlu değerleri taşıdığı kabul edilir.